Met het uitzetten van een aantal jonge steuren in de nieuwe binnenvijver, opende Pieter van Vollenhoven onlangs het Biesbosch MuseumEiland in Werkendam. Tijdens een verbouwing van acht maanden is het oppervlakte verdubbelde. Het museum beschikt nu onder meer over een gratis bezoekerscentrum, een geheel vernieuwde vaste presentatie, een wisseltentoonstellingsruimte en een royale horecagelegenheid.

Studio Marco Vermeulen ontwierp de renovatie. Het bureau wordt vaak betrokken bij projecten waar klimaatverandering en waterveiligheid worden gekoppeld aan kansen voor ruimtelijke kwaliteit. De Biesbosch heeft sinds haar ontstaan in 1421 constant te maken met veranderingen. Het open water veranderde door menselijke ingrijpen in een cultuurlandschap. In het kader van het project 'Ruimte voor de Rivier' wordt het land tegenwoordig juist weer terug gegeven aan het water. Rijkswaterstaat selecteerde hiervoor 39 locaties, waaronder de ontpoldering van de Noordwaard bij Werkendam.

Groen ontwerp

Door die ontpoldering is het Biesbosch Museum op een eiland komen te liggen. Om het museum goed aan te laten sluiten bij de nieuwe omgeving kreeg de gesloten gevel van het oorspronkelijke gebouw uit 1994, aan de zuidwestkant een enorme raampartijen. Op die manier 'opent' het gebouw naar het landschap. En op de daken van het museum groeit gras, zodat de verschillende gebouwen een geheel worden en menselijk bouwwerk opgaat in het landschap. Vanaf het dak hebben bezoekers uitzicht op Nationaal Park De Biesbosch. De aanleg van een ondiepe kreek moet variërende waterstanden mogelijk maken, om tot een rijke flora en fauna in het park te komen.

Steur

De bij de opening uitgezette steur kwam in het verleden veel voor in het zoetwatergetijdengebied. De vissoort verdween door overbevissing en het bouwen van sluizen en stuwen in de rivieren. Het plaatsen van de steurtjes in het museum is een symbolische start voor de herintroductie van de vis in Nederland, een wens van organisatie Ark, Wereld Natuur Fonds en Sportvisserij Nederland. Tot voor de komst van de levende steuren bevond zich enkel nog een 2,60 meter lang opgezet exemplaar in de collectie van het museum. Het nieuwe Bieschbosch MuseumEiland vertelt in zeven paviljoens over het ontstaan van het zoetwatergetijdengebied en hoe dit in de loop der tijden is omgevormd tot het huidige recreatiegebied.

Foto voorkant: Ronald Tilleman

Beelden artikel: Studio Marco Vermeulen

Museum Catering, een jongensdroom

In 2005 werd de jeugddroom van de oprichters van Museum Catering waarheid. Samen richtten ze een cateringbedrijf op: Museum Catering. Sindsdien groeit het bedrijf gestaag. ‘We hebben altijd nieuwe doelen.’

De oprichters van Museum Catering, Louis Paardekooper en Nico van der Minne, sloten een bondgenootschap toen ze in hun jongere jaren samenwerkten bij een Amsterdams cateringbedrijf. Zodra de kans zich voor zou doen, zouden ze samen een cateringbedrijf beginnen, vertelt Paardekooper. ‘We waren allebei gek op het rondreizend circus dat het cateringbedrijf toen was. De grote vrachtwagens waarin alles werd vervoerd, het harde werken met allemaal jonge mensen. Het in mum van tijd opbouwen van luxe catering op grote evenementen en golftoernooien. We vonden het fantastisch. En we waren echt trots als we in korte tijd een tot in de punten verzorgd staatsbanket in het Rijksmuseum afleverden. Dat wilden we blijven doen, maar dan met een eigen bedrijf.

Persoonlijke aanpak

Die kans kwam niet zo een twee drie langs. In de jaren die volgden, startte Paardekooper een horeca-uitzendbureau en Van der Minne begon in Museum Escher in het Paleis. Pas in 2005 - ‘op 3 mei’ - was er een mogelijkheid om samen een cateringbedrijf op te zetten. ‘We konden een horeca-contract voor zowel restaurant Gember als het Gemeentemuseum Den Haag overnemen.’ Dat was het moment waarop Museum Catering ontstond. Sindsdien is het bedrijf gestaag gegroeid en werkt onder andere samen met het GEM/Fotomuseum Den Haag, het Lucent Danstheater, Fokker Terminal, Museon en Pulchri Studio. ‘Nu zitten we op een punt dat we een keuze moeten maken. We willen graag groeien, maar we willen ook de service blijven bieden waar we om bekend staan, onze persoonlijke aanpak. Nico en ik zijn niet te beroerd om af te wassen als het nodig is, of in de auto te stappen om een appeltaart te brengen als blijkt dat daar op een van de locaties een tekort aan is. Op die manier weten we zeker dat we kwaliteit leveren. Eventuele groei mag natuurlijk nooit ten koste gaan van die service. Daar praten we geregeld over. Die persoonlijke aanpak betekent bijvoorbeeld ook dat we altijd bij openingen van tentoonstellingen aanwezig zijn. We willen op de hoogte zijn van waar musea en museumdirecteuren mee bezig zijn. Alleen op die manier kunnen we maatwerk leveren.’

Pop-up restaurant

‘We passen ons altijd aan het gebouw waar we werken aan en proberen een museumbezoek nog mooier te maken, zonder als cateraar op de voorgrond te treden. Als het even kan, stemmen we ons aanbod af op de bezoekers. Komen er veel gasten uit België, dan hebben we iets warms bij de lunch. Tijdens de Rothko-tentoonstelling bouwden we een pop-up restaurant met een Franse kaart. Nu bij de expositie over Anton Corbijn is er op vrijdagavond en in het weekend een gin-tonic-bar.’

Altijd nieuwe doelen

Veel musea hebben cultureel ondernemerschap inmiddels hoog in het vaandel. ‘Musea zijn ondernemers geworden en dat maakt ons tot ideale partners. Geen filterkoffie maar cappuccino, geen wit kadetje maar biologisch brood van de ambachtelijke bakker dat wordt bereid in het zicht van de gasten. De ontwikkelingen gaan snel; dat houdt ons scherp en is spannend. We willen laten zien wie we zijn en wat we kunnen. En gelukkig wordt dat ook opgemerkt: dit jaar werd restaurant Gember genomineerd voor ‘Het beste museumcafé van Nederland’. Sinds de Museum Vakdagen in Eindhoven is er veel interesse vanuit België. Dus die markt gaan we onderzoeken. We hebben altijd nieuwe doelen.’